PSYCHOKWESTIE Paulina Szerszeńska
Psycholog, mediator
Jak oceniasz siebie jako osobę? To ważne.
Samoocena zawiera w sobie ocenę własnej atrakcyjności fizycznej, umiejętności interpersonalnych, poczucia humoru i innych umiejętności. Samoocenę możemy rozumieć jako obraz własnej osoby oraz tego, jak oceniają nas inni ludzie.
Istnieje wiele definicji i prób wyjaśniania mechanizmu samooceny. Jest to pojęcie, które wciąż jest rozszerzane o różne obszary rozumienia, znajduje wiele zastosowań zarówno w badaniach psychologicznych, jak i w praktyce osób świadczących pomoc psychologiczną. Jedną z teorii jest zdanie, że im mniejsza rozbieżność między realnym Ja (obszar wiedzy o sobie, który dotyczy tego kim się jest) a idealnym Ja (wiedzę na temat tego, jakim chcielibyśmy być) tym wyższa jest nasza samoocena, a co za tym idzie również lepsze samopoczucie.
Pozytywna (zdrowo wysoka) samoocena pozwala utrzymać dobry nastrój, ale też lepszą jakość życia i przekonanie o własnych zasobach, które są skuteczne w radzeniu sobie z trudnościami. Posiadanie wysokiej samooceny jest źródłem pozytywnych emocji, a także wpływa na widzenie świata jako przyjaznego i bezpiecznego. Osoby o pozytywnej samoocenie rzadziej chorują na schorzenia psychosomatyczne oraz mają wyższy poziom satysfakcji z własnego życia.
Przy negatywnej (niskiej) samoocenie człowiek zakłada, że nie jest w stanie poradzić sobie z trudnościami, jakie go spotykają. Ma negatywny obraz siebie i poczucie, że jest gorszy od innych, czasem nawet uważa się za bezwartościowego. Negatywna samoocena powoduje, że człowiek doświadcza wielu negatywnych emocji, postrzega innych ludzi jako zagrożenie i źródło nieprzyjemnych uczuć. Świat zwykle widzi jako wrogi i nieprzyjazny.
Poczucie własnej wartości jest jedną ze składowych samooceny. Bez poczucia, że jesteśmy wartościowymi ludźmi nie można mieć wysokiej samooceny i pozytywnej autorefleksji. Posiadanie niskiego poczucia własnej wartości może doprowadzić do depresji, tolerowania niestosownych sytuacji i wchodzenia w niewłaściwe relacje.
Jak pielęgnować swoją samoocenę?
Przede wszystkim należy pamiętać o podstawowych kwestiach takich jak; odpowiednie optymistyczne podejście, brak nadmiernej krytyki wobec siebie, zdolność przyjmowania komplementów i konfrontacja negatywnej oceny z rzeczywistością. Powinno się dbać o siebie, starać myśleć racjonalnie, nie porównywać do innych, skupiać na swoich mocnych stronach, a przede wszystkim każdego dnia być dla siebie dobrym.
Zmiana naszej samooceny nie jest łatwym procesem. Może trwać długo i często wymaga fachowej pomocy psychologa i dobrych ludzi z otoczenia, którzy wskażą drogę do pomyślnych obrotów i osiągnięcia szczęścia. Jednak sporo też możemy zrobić sami. Najcięższą pracą jest praca nad samym sobą, dlatego podniesienie poziomu samooceny wiąże się z koniecznością wielu zmian w naszym sposobie myślenia o sobie samych.
Bibiografia
Strelau, J. (red.)(2000). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom I. Gdańsk: GWP.
Strelau, J. (red.)(2000). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom II. Gdańsk: GWP.
Szewczuk, W.(1985). Słownik psychologiczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.
